فشار خون و علل ایجاد آن
سرخرگهای خونی وظیفه انتقال خون از قلب به سایر اعضای بدن را دارند. خون برای آنکه در رگها جریان یابد به یک فشار نسبی نیاز دارد. به فشاری که در هر انقباض عضله قلب به دیواره سرخرگها وارد می شود فشار خون می گویند. فشار خون شامل دو مقیاس سیستولی (وابسته به انقباض قلب) و دیاستولی ( انبساط یا شل شدن عضله قلب) است. در حالت استراحت فشار خون سیستولی حدودا بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ میلیمتر جیوه و در حالت دیاستولی بین ۶۰ تا ۹۰ میلیمتر جیوه است.
هنگامی که سرخرگ ها قابلیت ارتجاعی طبیعی و استحکامشان را از دست بدهند و عروق باریک شوند فشار خون بالا می رود.
فشار خون یا پرفشاری (Hypertention) یک بیماری مزمن است که فشار شریانی بالا می رود. فشار خون بالا دو نوع دارد: فشار خون اولیه و ثانویه. در فشار خون اولیه بدون علت خاصی فشار فرد بالاست ولی در فشار خون ثانویه بیماری یا عواملی در بالا رفتن فشار خون نقش دارند.
میزان فشار خون در زمان های مختلف تغییر می کند. و در حالت طبیعی با استرس و فعالیت بالا می رود. در افرادی که از فشار خون رنج می برند عواملی در ایجاد و تشدید نقش دارند:
– چاقی و اضافه وزن
– دیابت
– کشیدن سیگار
– بی تحرکی و ورزش نکردن
– مصرف مواد غذایی پر نمک
– کمبود کلسیم، فسفر و منیزیم در غذا
– کمبو ویتامین D
– مصرف الکل
– افزایش سن
– عوامل ارثی و ژنتیکی و سابقه خانوادگی
– مصرف داروها مثل داروهای ضد بارداری
– بیماریهای کلیوی و تومورهای غدد فوق کلیه
– بیماریهای تیروئیدی و تومورهای تیروئیدی
– مشکلات و اختلالات مادر زادی در رگهای خون
علائم فشار خون:
فشار خون بالا در اکثر موارد علائمی ندارد ولی افراد دارای علامت، تنگی نفس ، سر درد و خونریزی از بینی را تجربه می کنند.
در موارد بسیار حاد فشار خون بالا و موارد بحرانی افراد علاوه بر سر درد و سرگیجه دچار خوابآلودگی ، گیجی ، کرختی و مور مور شدن دست و پا ، سرفه های خونی می شوند.
فشار خون اگر درمان یا کنترل نشود می تواند به بیماریهایی منجر شود که از آنها می توان به ، تنگ و ضعیف شدن رگ های خونی در کلیه ها، تنگی و یا پارگی رگ های خونی چشم، مشکلات حافظه و یادگیری، آنوریسم (بیرون زدگی دیواره یک سرخرگ در اثر ضعف دیواره سرخرگ.)،سکته مغزی و قلبی، نارسایی قلب و ورم ریه و … اشاره کرد.
درمان فشار خون بالا:
گاهی می توان از روشهای غیر دارویی استفاده کرد مثل کاهش استرس و کاهش مصرف نمک و غذاهایی چون کرفس ، سویا، سیر و گردو و انجام ورزش و لاغر کردن، ترک دخانیات. ولی گاهی این روش ها اثر چندانی بر روی کاهش فشار خون ندارند که باید از داروهای فشار مثل داروهاي ادرارآور تيازيدي استفاده کرد.