سرطان خون (Leukemia)
یا لوسمی از انواع سرطان است که سلول های خونی و مغز استخوان را درگیر می کند و بیشتر در افراد بالای 55 سال دیده می شود، اگرچه جزو شایع ترین سرطان ها در افراد زیر 15 سال نیز به شمار می رود.
سلول های خونی انواع مختلف دارد که شامل گلبول های قرمز (RBCs)، گلبول های سفید خون (WBCs) و پلاکت ها می باشد و سرطان خون به دلیل اختلال در تولید و عملکرد طبیعی این سلول های خونی مخصوصا گلبول های سفید رخ می دهد.
گلبول های سفید بخش اساسی سیستم ایمنی بدن را تشکیل می دهند که بیشتر در مغز استخوان و برخی انواع خاص آن در غدد لنفاوی، طحال و غده تیروئید تولید می شوند.
انواع سرطان خون
لوسمی بر اساس نوع گویچه سفید خون که دچار تراریختگی (ترانسژن) و سرطان شده به دو دسته تقسیم میشود:
آسیبشناسی
نارسایی سیستم ایمنی طبیعی بدن
پیشگیری از سرطان خون
از آنجا که دلیل اصلی سرطان خون مشخص نیست پس نمی توان راه قطعی برای پیشگیری از ابتلا به این سرطان پیشنهاد نمود.
اجتناب از قرار گرفتن در معرض تشعشع، اجتناب از قرار گرفتن در برابر مواد شیمیایی و ترک سیگار و تنباکو.
آیا سرطان خون درمان دارد؟
درمان سرطان خون به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد. در انواع لوسمی مزمن که به آرامی پیشرفت می کند ممکن است نیاز به درمان فوری نباشد. به طور کلی درمان سرطان خون به یک یا چند روش زیر انجام می شود:
1. شیمی درمانی
برای از بین بردن سلول های سرطان خون استفاده می شود و بسته به نوع لوسمی ممکن است داروهای مختلفی به صورت قرص یا تزریقی تجویز شود.
2. پرتو درمانی
در این روش از اشعه ایکس یا سایر پرتوهای پرانرژی برای خنثی کردن سلول های سرطانی و مهار رشد و تکثیر آن ها استفاده می شود. تابش ممکن است به یک ناحیه خاص یا کل بدن اعمال شود. گاهی از پرتو درمانی به منظور آماده سازی جهت انجام پیوند سلول های بنیادی استفاده می شود.
3. پیوند سلول های بنیادی
در این روش مغز استخوان آسیب دیده با مغز استخوان سالم خود فرد یا یک اهدا کننده جایگزین می شود که به آن پیوند مغز استخوان نیز گفته می شود. معمولا قبل از پیوند از شیمی درمانی یا پرتو درمانی برای از بین رفت مغز استخوان آسیب دیده استفاده می شود. این روش بخصوص برای لوسمی CML به کار می رود. پیوند استخوان در بیماران جوان تر نتیجه بهتری دارد.
4. درمان های بیولوژیکی یا ایمنی
به سیستم ایمنی بدن کمک می شود تا به سلول های سرطانی حمله کنند.
5. درمان های هدف گیر
در این روش ها از داروهایی استفاده می شود که از نقطه ضعف سلول های سرطانی استفاده کرده و آن ها را از بین می برند.