اسیدوز تنفسی
اسیدوز تنفسی توسط کاهش تهویه و افزایش فشار دیاکسید کربن ایجاد میشود. هر عاملی که میزان تهویه ریوی را کاهش دهد فشار CO2 مایع خارج سلولی را نیز بالا میبرد. این امر موجب افزایش H2CO3 و غلظت یون هیدروژن شده و به این ترتیب منجر به اسیدوز میگردد و چون این اسیدوز توسط اختلالی در تنفس بوجود میآید اسیدوز تنفسی نامیده میشود. اسیدوز تنفسی به کرات از حالات پاتیک که به مراکز تنفسی آسیب میرسانند یا توانایی ریهها برای دفع CO2 را کاهش میدهد، ناشی میشود.
به عنوان مثال به آسیب مرکز تنفسی در بصل النخاع میتواند منجر به اسیدوز تنفسی شود. همچنین انسداد مجاری هوایی ، پنومونی یا کاهش سطح غشای تنفسی و نیز هر عاملی که در تبادل گازها بین خون و هوای حبابچهای اختلال ایجاد میکند موجب اسیدوز تنفسی شود.
در اسیدوز تنفسی ، پاسخهای جبرانی موجود عبارتند از :
بافرهای مایعات بدن و کلیهها که چندین روز وقت لازم دارند تا اختلال را جبران کنند.
اسيدوز مزمن تنفسى در نتيجهٔ نارسائى مزمن تنفسى ايجاد مىشود.
در اين حالت تهويهٔ مختل، باعث افزايش دائمى Pco2 خون مىگردد. افزايش نسبتاً قابل توجه در Pco2، بهعلت بالا رفتن غلظت بىکربنات پلاسما، تغييرات ناچيزى در pH خون ايجاد مىنمايد. جبران کليوى بهطور اوليه با افزايش دفع يون آمونيوم صورت مىگيرد که دفع اسيد را افزايش داده، باعث توليد مجدد بىکربنات و ورود آن به خون مىشود، اسيدوز مزمن تنفسى معمولاً بهخوبى تحمل مىشود، مگر نارسائى شديد ريوى منجر به هيپوکسى گردد. در اين مرحله پيشآگهى طولانىمدت بسيار ضعيف است. متناقضاً بهنظر مىرسد که بيمارى که دچار اسيدوز مزمن تنفسى مىباشد، بهتر مىتواند افزايش بيشتر Pco2 بهصورت حاد را تحمل نمايد.درمان اسيدوز مزمن تنفسى شديداً وابسته به قدرت دستگاه تنفسى و وضعيت تهويهاى مىباشد. تصحيح سريع اسيدوز تنفسى (مثلاً در بيمارانى که تحت تهويهٔ کنترلشده قرار دارند)، مىتواند خطرناک باشد، زيرا Pco2 سريعاً کاهش يافته، ممکن است اسيدوز تبديل به آلکالوز شديد متابوليک گردد.